Verkiezingen
Op zondag 9 juni 2024 vinden de Europese, federale en regionale verkiezingen plaats.
Die dag kiezen we de leden van het Europese, federale en Vlaamse parlement.
Opkomstplicht
In België geldt opkomstplicht. Dat betekent dat, als je ingeschreven bent op de kiezerslijst, je je op de dag van de verkiezingen verplicht moet aanbieden in het stembureau.
Om kiesgerechtigd te zijn moet je:
- Belg zijn op het moment dat de kiezerslijst wordt afgesloten;
- 18 jaar zijn op de dag van de verkiezingen;
- ingeschreven zijn in de bevolkingsregisters van een Belgische gemeente op het moment dat de kiezerslijst wordt afgesloten;
- niet uit het kiesrecht ontzet zijn op de dag van de verkiezingen.
Opkomstplicht voor 16 en 17 jarige Belgen
Vanaf 16 jaar moeten Belgen stemmen voor het Europese parlement, maar niet voor het federale en Vlaamse parlement. Je moet je hiervoor niet inschrijven want je komt automatisch op de kiezerlijst en ontvangt een blauwe oproepingsbrief. Als 16 en 17 jarige ben je verplicht om die dag te gaan stemmen.
Stemrecht voor EU-burgers
Niet-Belgische burgers van de Europese Unie kunnen stemmen voor het Europese parlement, maar niet voor het federale en Vlaamse parlement. Eenmaal je erkend bent als kiezer, ben je verplicht om te stemmen. Je zal een blauwe oproepingsbrief ontvangen.
Je moet aan volgende voorwaarden voldoen:
- 16 jaar zijn op de dag van de verkiezingen;
- op 1 april 2024 ingeschreven staan in de bevolkingsregisters van een Belgische gemeente;
- niet uit het kiesrecht ontzet zijn op de dag van de verkiezingen.
Meer informatie vind je op de meertalige website over de Europese verkiezingen.
Hoe stemmen?
De kiezers ingeschreven op de kiezerslijst ontvangen een oproepingsbrief met de post. Als dat niet zo is of als de brief verloren gaat, kun je tot op de dag van de verkiezingen een duplicaat vragen bij de dienst Burgerzaken. De dag van de verkiezingen meld je jezelf aan met de oproepingsbrief en je identiteitskaart in het stembureau.
In België is de stemming verplicht. Toch kan het zijn dat je niet kunt gaan stemmen.
Er zijn 7 geldige redenen om afwezig te zijn:
- Je bent wegens ziekte niet in staat om naar het stembureau te gaan. Dat moet je bewijzen met een medisch attest.
- Je kunt om beroepsredenen die dag onmogelijk gaan stemmen. Dat bewijs je met een attest van de werkgever.
- Je bent schipper, marktkramer of kermisreiziger of lid van een gezin waarin dat beroep wordt uitgeoefend. De uitoefening van het beroep blijkt uit een attest afgeleverd door de burgemeester van de gemeente.
- Je verkeert ten gevolge van een rechterlijke maatregel in een toestand van vrijheidsbeneming. Dat bewijs je met een attest van de directie van de instelling.
- Je kunt om geloofsovertuiging je niet op het stembureau aanmelden. Dat bewijs je met een attest van de religieuze overheid.
- Je bent student en je kunt je om studieredenen niet aanmelden op het stembureau. Dat bewijs je met een attest van de onderwijsinstelling.
- Je verblijft tijdelijk in het buitenland. Dat bewijs je met de boeking van je verblijf in het buitenland of een verklaring op eer (opgelet: een verklaring op eer kan niet bij een verontschuldiging).
Als je om een van de 7 bovenstaande redenen niet kunt gaan stemmen, kun je je verontschuldigen of een volmacht geven. Hoe je dit moet doen, vind je op de officiële website van de verkiezingen . Enkel zelfstandigen en personen die omwille van een tijdelijk verblijf in het buitenland een volmacht willen geven, moeten zich aanmelden aan het onthaal van het stadskantoor.
Wil je eens oefenen hoe je een stem digitaal uitbrengt? Dit kan op volgende locaties:
- stadskantoor - openingsuren
- 't Antwoord - openingsuren
- Bib Turnhout - openingsuren
Volmacht
Wie niet kan gaan stemmen, kan toch nog een stem uitbrengen door een volmacht te geven. Hierdoor kan de volmachtdrager voor de volmachtgever gaan stemmen. Je kunt een volmacht geven aan elke andere kiezer. Iedere kiezer mag slechts één volmacht krijgen. Op de dag van de verkiezingen moet de volmachtdrager eerst zelf gaan stemmen. Nadat hij zelf gestemd heeft, meldt de volmachtdrager zich aan op het stembureau van de volmachtgever. De volmachtdrager moet de volgende documenten meebrengen:
- eigen oproepingsbrief
- oproepingsbrief volmachtgever
- identiteitskaart
- ondertekend volmachtformulier met bijhorend attest
-> Volmacht geven - Zie documenten
Verontschuldigen
Als je niet kunt gaan stemmen en je wilt geen volmacht geven, kun je je verontschuldigen. Het is de vrederechter die uiteindelijk beslist of je een geldige reden hebt om niet te gaan stemmen. Je bezorgt je kiesbrief, of laat hem bezorgen, samen met het bewijs van verontschuldiging:
- voor de verkiezingsdag bij de onthaalbalie van het stadskantoor of op de dienst Burgerzaken;
- op de verkiezingsdag zelf bij het stembureau waar je moet stemmen;
- na de verkiezingen bij het vredegerecht in je gerechtelijk kanton (Kasteelplein 11, 2300 Turnhout).
Waar vind je de stembureaus?
In welk stembureau je moet stemmen staat op je oproepingskaart.
In Turnhout zijn er 4 locaties waar je kunt gaan stemmen. In elke locatie worden 10 stembureaus ondergebracht. Je kunt je stem uitbrengen van 8 tot 16 uur.
- Sint-Victor: Kasteelplein 20, 2300 Turnhout
- Campos: Parklaan 52, 2300 Turnhout
- Sint-Jozefcollege: Koningin Astridlaan 33, 2300 Turnhout
- Talentenschool Turnhout: Boomgaardstraat 56, 2300 Turnhout
Aanplakborden
Turnhout voorziet 14 aanplakborden. De beschikbare ruimte wordt evenredig verdeeld tussen de partijen die aan de verkiezingen deelnemen. De volgorde wordt bepaald door de officiële nummering door loting. Elke partij kan enkel gebruik maken van de haar toegewezen ruimte. De aanplakking op deze gemeentelijke aanplakborden gebeurt door de partijen die deelnemen aan de verkiezingen. Elke partij duidt een coördinator aan die ook de verantwoordelijkheid draagt. De gegevens van de coördinator dienen voorafgaandelijk kenbaar gemaakt te worden aan de dienst burgerzaken van het stadsbestuur.
De richtlijnen voor de gemeenteljke aanplakborden zijn terug te vinden in het UGP (afdeling 6 hoofdstuk 1)
Aanplakborden Turnhout- Zie documenten
Personen met een beperking
Iedereen moet zijn stemrecht kunnen uitoefenen. Daarom zorgen we ervoor dat iedereen terecht kan in het stembureau en -hokje. De communicatie ter plaatse, het onthaal en de begeleiding zijn aangepast aan de behoeften van personen met een beperking. We hebben geen spraaktechnologie; daarom mogen personen met een visuele beperking een persoon naar keuze meenemen in het stemhokje om hen bij te staan. De voorzitter keurt dit dan goed. Assistentiehonden mogen mee in het gebouw, het stemlokaal en het stemhokje.
Voor- of bijzitter
Wanneer je wordt opgeroepen om als voor- of bijzitter in het stembureau of telbureau te zitten, dan is het jouw taak om ermee voor te zorgen dat de verkiezingen vlot en correct verlopen. Het kan zijn dat je om persoonlijke redenen die taak niet kan doen. Dan moet je dit binnen 48 uur melden aan de contactpersoon op de brief. Doe je dit niet, dan kun je bestraft worden. De kantonrechter beslist of je vrijgesteld wordt van je taak of niet.
Meer informatie over de taken die je moet uitvoeren, vind je op hier.